.png)
Een familieopstelling,
wat is dat nou eigenlijk?
Familieopstellingen
Op deze pagina ga ik je van alles uitleggen over familieopstellingen. Er zijn hier vele boeken over geschreven, er valt al van alles over te vinden op het internet en ook hierbij vind je verschillende stromingen en meningen.
Ik geef je de korte maar krachtige uitleg, vanuit mijn oogpunt, aan de hand van veel gestelde vragen.
​
Ben je geïnteresseerd in een familieopstelling? Dan ben je van harte welkom.
Ga direct naar...
Wat is een familieopstelling?
Tijdens een familieopstelling ga je kijken naar het (onbewuste) effect van jouw (familie)systeem in verhouding tot een probleem wat je ervaart. Dit kan 1-op-1 met behulp van poppetjes, vloerankers en dieren of in een groep met representanten. Representanten zijn mensen die iets in jouw systeem vertegenwoordigen, bijvoorbeeld je moeder of een emotie. Op deze pagina ga ik uit van een familieopstelling in een groep met representanten.
​
Een familieopstelling maakt de onderstroom van een systeem zichtbaar. Deze onderstroom is niet altijd goed zichtbaar maar ervaar je wel. Bij een systeem, in dit geval een familiesysteem, horen 3 wetmatigheden:
-
Binding: iedereen hoort er bij.
-
Ordening: iedereen heeft zijn eigen plek.
-
Balans: er is balans in geven en nemen.
​
Wanneer er een 'verstoring' is in een van deze wetmatigheden, kan je hier last van hebben. Het (leven) stroomt moeizaam of niet. De impact van jouw systeem is er altijd, ook als je geen contact meer hebt met je familie.
Wanneer is een familieopstelling nuttig?
Een familieopstelling is nuttig bij veel uiteenlopende klachten, problemen en thema's. Heel veel van wat je ervaart, heeft een bron in je systeem. Zelfs als je denkt dat het niets met je familiesysteem te maken heeft.
​
Voorbeelden van klachten of problemen kunnen zijn:
In je relatie: Moeilijk relaties in stand houden, binding of verlatingsangst, altijd dezelfde soort mannen/vrouwen aantrekken.
Op het gebied van emoties: Je alleen voelen ook al heb je veel lieve mensen om je heen, buiten proportie woede of verdriet ervaren, je ongelukkig of depressief voelen, in een rouwproces blijven hangen, geen emoties ervaren of moeite met voelen.
Lichamelijk: Altijd moe voelen, lichamelijke klachten (zonder duidelijke oorzaak), (chronische) ziekten.
In het dagelijks leven: Jezelf wegcijferen, onzeker voelen, altijd voor andere zorgen, niet begrepen voelen, moeite met agressie of autoriteit.
Op je werk: Stelselmatig in conflict zijn met leidinggevenden of collega's, kei hard werken, niet lang bij 1 baan kunnen blijven.
In je gezin: Zien dat de geschiedenis zich herhaalt bij je kind(eren), moeite hebben met de opvoeding.
​
Dit zijn maar een paar voorbeelden van een situatie of patroon waarbij een familieopstelling nuttig kan zijn. Een familieopstelling doe je meestal als iets je op het moment heel hoog zit, als al langer last hebt van iets of wanneer iets een terugkerend patroon is.
Hoe werkt een familieopstelling?
Hoe een familieopstelling precies werkt, weet eigenlijk niemand zeker. Er zijn meerdere theorieën over te vinden.
​
Maar ik kan je wel vertellen hoe het er ongeveer uitziet. Als vraagsteller vertel je kort waar je nu tegenaan loopt en waar je last van hebt. De begeleider kan hier aanvullend nog wat vragen over stellen. Dit "interview" duurt meestal niet heel lang. Zodra de hulpvraag helder is, worden er representanten uitgekozen. Deze nemen intuïtief een plek in in de ruimte, zo ontstaat de opstelling.
​
Als representant kan je emoties, gevoelens en sensaties waarnemen bij jezelf. Dit zegt vaak iets over de persoon waarvoor je representant staat en het systeem. Aan de hand van deze informatie gaan we kijken wat er niet stroomt in het systeem. De vraagsteller neemt ook een plek in in de opstelling en er kunnen bepaalde interventies uitgevoerd worden zoals zinnen of bewegingen.
Hiermee brengen we beweging in het systeem en kan er ruimte ontstaan voor heling. Het is niet het doel van een opstelling om iets te veranderen of te fixen. Het belangrijkste is dat de onderstroom zichtbaar wordt.
​
Ook is een opstelling niet te voorspellen. Het kan zijn dat je komt met een vraag over je huidige relatie en dat de opstelling uiteindelijk gaat over je afwezige moeder. De vraag die je stelt in het begin is slechts ''het begin''. De opstelling laat zien wat werkelijk van belang is om aangekeken te worden.
​
Wat is het effect van een familieopstelling?
Kortgezegd zijn er 2 uitgangspunten bij het doen van een familieopstelling:
-
Onzichtbare patronen worden zichtbaar gemaakt
-
De realiteit wordt zichtbaar
​
Door zichtbaar te maken wat er speelt in de onderstroom, ontstaat er ruimte voor heling. Je krijgt inzicht in dat wat tot nu toe verbogen was. Het effect van de opstelling kan je soms direct merken, soms pas na meerder weken of maanden en soms helemaal nooit.
​
Tijdens opstellingen werken we op zielsniveau, het onderbewuste. Het kan dus zijn dat je met je hoofd niets van de opstelling snapt, maar dat je ziel heel goed weet dat het klopt. Het effect is ook afhankelijk van jouw openheid. Hoe meer open je staat voor alles wat gezien wil worden, hoe groter het effect. Hoe meer weerstand er (nog) op zit, hoe minder je zal waarnemen.
Een open blik, zonder verwachtingen is de beste houding voor het ondergaan van een familieopstelling.
Tijdens een familieopstelling is het dus niet het doel om iets op te lossen of om ergens duidelijk antwoord op te krijgen. De begeleider is dienstbaar aan "het veld", niet aan de verwachtingen of hoop van de vraagsteller.
Wanneer is een familieopstelling geen goed idee?
Zoals je al eerder hebt kunnen lezen kan een familieopstelling helpend zijn in heel veel verschillende situaties en bij uiteenlopende problemen. Ik kan dan ook zeggen dat een opstelling bijna altijd nuttig is maar er zijn een paar uitzonderingen.
​
1. Je verwacht direct resultaat. Opstellingen zijn geen directe oplossing voor je probleem. Ze kunnen wel direct inzicht geven maar een opstelling heeft ook tijd nodig om te ontvouwen in jou. Je kan het zien als een zaadje en ieder zaadje ontkiemd op zijn eigen tijd.
​
2. Je hebt geen vertrouwen in familieopstellingen of de begeleider. In dit geval zal een familieopstelling je niet verder helpen. Tijdens een familieopstelling is het belangrijk dat je open staat voor wat zich aandient en erop durft te vertrouwen dat wat je ziet, ook precies is wat je nodig hebt. Lukt dit niet? Dan zal een familieopstelling ook minder effect hebben.
​
3. Je van te voren precies weet hoe jouw familieopstelling eruit moet komen te zien. Een familieopstelling kan je niet voorspellen. Wanneer je toch met de intentie komt om je moederlijn op te stellen, kan je voor een teleurstelling komen te staan.
​
3. Je bent nieuwsgierig naar familieopstellingen. Een familieopstelling doe je niet vanuit alleen vanuit nieuwsgierigheid. Het is belangrijk dat er wel "iets" is waar je last van hebt of waar je inzicht in wilt. Puur een opstelling voor de lol, is niet de bedoeling. Ben je wel heel nieuwsgierig, maar heb je geen vraag of thema die je wilt inbrengen? Dan kan je natuurlijk wél deelnemen als representant.
​
Twijfel je of je klaar bent om een familieopstelling te doen? Dan kan je altijd van te voren contact opnemen met de begeleider.
Verschillende stromingen in familieopstellingen
Zoals ik al eerder zei, zijn er ook binnen familieopstellingen veel verschillende stromingen. Je zou ze kunnen opdelen in 2 hoofdstromingen; het klassieke opstellen en het nieuwe opstellen.
​
Het klassieke opstellen is een meer therapeutische vorm en er wordt vaak opgesteld vanuit het oogpunt van de cliënt. De cliënt kiest zelf representanten en geeft ze een plek in de ruimte. Vanuit hier stelt de begeleider vragen en ontstaat er een dialoog.
​
Het nieuwe opstellen vindt meer plaats vanuit de onderstroom. De begeleider kiest hierbij intuïtief de representanten. De representanten volgen in de opstelling hun innerlijke beweging en worden niet bewogen door de cliënt. Deze manier wordt ook wel opstellen vanuit de beweging van de ziel genoemd.
​
Daarnaast bestaan er nog veel meer vormen zoals LIP-opstellingen waarbij levensfases worden opgesteld en loPT-opstellingen waarbij gewerkt wordt vanuit het verlangen van de cliënt. Ook zijn er organisatieopstellingen die dynamieken binnen een bedrijf of team zichtbaar maken.
​
Ook binnen deze vormen vind je weer grote verschillen of combinaties van stromingen. Uiteindelijk is de manier van opstellen helemaal afhankelijk van de begeleider.
​
Welke vorm het beste bij jou past, is helemaal afhankelijk van waar je staat in je leven en waar je je het prettigst bij voelt. Er is géén goed of fout.
​
Hoe formuleer ik mijn vraag of thema?
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: het maakt helemaal niet uit of je vraag helder is.
Een opstelling vindt niet plaats in je hoofd, en te veel moeite doen voor het formuleren van een goede vraag kan juist leiden tot overdenken. Natuurlijk is het prima als je wel een duidelijke vraag hebt, maar soms is het lastig om er woorden aan te geven. Forceer jezelf hier niet te hard voor. Het belangrijkste is dat er nu "iets" speelt bij jou.
Enkele voorbeelden van vragen of thema's die je kunt inbrengen zijn:
"Waarom ben ik altijd zo afgeleid? Ik kan moeilijk mijn aandacht erbij houden."
"Ik voel zoveel schuldgevoel maar weet niet waar het vandaan komt."
"Ik ben altijd zo hard aan het werk, en wil het zo graag goed doen dat ik eraan onderdoor ga."
"Ik vind het lastig om contact te maken met anderen maar zou dat wel graag willen."
"Ik ervaar veel verlatingsangst in mijn relatie."
"Mijn kind is altijd zo boos, ik heb daar moeite mee."
"Ik heb een moeilijke relatie met mijn vader, dat kost veel van mij."
"Ik voel me eenzaam, terwijl ik veel lieve mensen om mij heen heb."
"Ik heb al jaren last van rugpijn/eczeem/astma/etc. en niets helpt."
"Ik ben zo moe en ervaar geen plezier meer in het leven."
Dit is maar een kleine selectie van vragen die je zou kunnen stellen. Bijna alles kan worden opgesteld, zolang het maar over jou gaat* (eventueel in relatie tot de ander). Denk aan werkproblemen, relatieproblemen (met partner, ouders, broers, zussen, kinderen, etc.), patronen waar je niet uitkomt of die steeds terugkeren, (langdurige of ongeneeslijke) ziektes, emoties en gevoelens die niet passend zijn bij de situatie of die je niet kunt plaatsen, etc. Zelfs problemen die niets te maken hebben met je familiesysteem kunnen worden opgesteld.
Belangrijk is ook te beseffen dat de opstelling leidend is, niet de vraag. Het kan dus zijn dat de opstelling geen direct verband lijkt te hebben met de vraag. Het veld, het systeem, is veel wijzer dan wij, dus ik vertrouw erop dat wat naar voren komt, precies is wat nodig is. Laat je verwachtingen los en sta open voor wat zich aandient. Op die manier haal je het meeste uit je opstelling!
In het kort: Heb je geen duidelijke vraag? Maar voel je wel dat er ‘iets’ speelt? Laat het los. Op de dag zelf dient zich vanzelf aan wat het meest belangrijk is.
*De enige uitzondering, waarbij het niet perse over jou hoeft te gaan, is als je een opstelling wenst voor je kind of kinderen.
Mijn werkwijze
Je bent aanbeland bij het laatste deel van deze pagina. Alles wat je hierboven hebt gelezen past bij mijn kijk op familieopstellingen, met uitzondering van de verschillende stromingen. Ik richt mij op het opstellen vanuit de beweging van de ziel.
​
Dat betekend in het kort:
-
Ik werk intuïtief en laat mij leiden door de opstelling.
-
Ik richt mij op de kern van de opstelling & niet op het verleden, of het verhaal.
-
De realiteit is helpend/helend, niet het verlangen van de cliënt.
-
En de belangrijkste; ik weet ook niet waar de opstelling heen gaat en vertrouw er volledig op dat wat er gebeurt, precies is wat nodig is.
Je bent welkom om het een keer te ervaren.
.jpg)
Ik kan mij goed voorstellen dat het best spannend is. Je stelt je immers kwetsbaar op in een groep vreemden. Mijn ervaring leert dat je op zo'n dag snel vertrouwd met elkaar raakt omdat je in de onderstroom allemaal dezelfde thema's hebt. Je kunt dus veel herkenning vinden bij elkaar. Vind je het nou te spannend om meteen een eigen vraag in te brengen? Dan ben je ook eerst welkom als representant. Ik zal dit ook altijd aanraden als je nog geen ervaring hebt met familieopstellingen.
Heb je nog vragen voordat je je aanmeld? Dan mag je mij altijd een berichtje sturen.